Jakie drzewa można wyciąć bez pozwolenia i jak to robić?

Spis treści:

• Jakie drzewa można wyciąć bez pozwolenia?
• O ile można skrócić drzewo bez zezwolenia?
• Wycinka drzew – przepisy. Co musisz wiedzieć?
  • Złożenie wniosku o wycinkę drzewa
• Jak ścinać drzewa? Praktyczny poradnik
  • Jak prawidłowo ściąć drzewo?
• Ścinanie drzewa od góry
  • Jak ściąć drzewo od góry?
• Gdzie przechowywać ścięte drzewo?
• Jak ściąć drzewa? Już wiesz!

Jakie drzewa można wyciąć bez pozwolenia?

Podstawą prawną regulującą wycinanie drzew i krzewów jest ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. To tu, w art. 83f ust. 1 określone zostało, jakie rośliny można wyciąć bez zezwolenia. 

Jakie drzewa lub krzewy można wyciąć bez pozwolenia? 

• Gdy drzewo ma określony obwód pnia:
  • Topola, wierzba, klon jesionolistny, klon srebrzysty – można wycinać, jeżeli mają obwód pnia na wysokości 5 cm od ziemi nieprzekraczający 80 cm.
  • Kasztanowiec zwyczajny, robinia akacjowa, platan klonolistny – jeżeli mają obwód pnia na wysokości 5 cm od ziemi nieprzekraczający 65 cm.
• Pozostałe gatunki drzew – jeżeli mają obwód pnia na wysokości 5 cm od ziemi nieprzekraczający 50 cm.
• Gdy krzewy czy krzew rośnie w skupisku o powierzchni do 25 m² lub krzewy znajdują się na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, z wyłączeniem krzewów w pasie drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz na terenach zieleni.
• Drzewa i krzewy owocowe, o ile nie rosną na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni.
• Drzewa lub krzewy rosnące na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych, usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W takim przypadku wymagane jest zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa lub krzewu do właściwego organu.
• Inne sytuacje:
  • Drzewa lub krzewy usuwane w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego.
  • Drzewa lub krzewy na plantacjach czy w lasach w rozumieniu ustawy o lasach.
  • Drzewa lub krzewy usuwane w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych czy zoologicznych.
  • Drzewa lub krzewy stanowiące złomy czy wywroty usuwane przez odpowiednie służby.

Jak widzisz, średnica drzewa do wycięcia bez zezwolenia zależy od jego gatunku. Należy pamiętać, że powyższe zwolnienia na usunięcie drzew lub krzewów mają zastosowanie tylko w określonych sytuacjach. W innych przypadkach konieczne jest uzyskanie odpowiedniego zezwolenia od właściwego organu administracji publicznej.

Sprawdź także: Jak urządzić ogródek działkowy?

O ile można skrócić drzewo bez zezwolenia?

Co do zasady, ścinanie drzew na swojej posesji jest dozwolone bez potrzeby uzyskiwania zezwoleń lub zgłaszania tego w urzędzie, o ile przestrzegane są pewne ograniczenia. Można obciąć maksymalnie 30% korony drzewa, czyli gałęzi stanowiących do 30% całkowitej objętości korony. Przekroczenie tego progu może być traktowane jako uszkodzenie drzewa, a przycięcie ponad 50% korony jako jego zniszczenie, co może skutkować nałożeniem kar finansowych.

Wycinka drzew – przepisy. Co musisz wiedzieć?

Zasada jest taka – musisz uzyskać pozwolenie na wycięcie drzewa lub krzewu na posesji, chyba że zalicza się ono do wyjątków. 

Wniosek o pozwolenie na wycięcie drzewa musisz złożyć do urzędu miasta lub gminy. Jeżeli drzewo lub krzew znajdują się na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, wniosek musisz złożyć do wojewódzkiego urzędu ochrony zabytków. 

Jeśli planujesz usunąć drzewa lub krzewy rosnące na nieruchomości należącej do gminy, wniosek należy złożyć w starostwie. W przypadku, gdy gmina jest miastem na prawach powiatu, wniosek kieruje się do urzędu marszałkowskiego.

Złożenie wniosku o wycinkę drzewa

Aby uzyskać zezwolenie na wycięcie drzewa, musisz wykonać te 5 kroków. 

Krok 1. Przygotowanie do złożenia wniosku

• Ustal gatunek i wymiary drzewa – przed przystąpieniem do wypełniania wniosku, ustal gatunek drzewa i zmierz jego obwód na wysokości 5 cm oraz 130 cm od ziemi.
• Przygotuj dokumentację – w przypadku konieczności przedstawienia dodatkowych dokumentów, takich jak projekt nasadzeń zastępczych, rysunki czy zgody, warto je wcześniej przygotować. Lista wszystkich 16 dokumentów, które należy uwzględnić we wniosku, znajduje się na stronie rządowej.

Krok 2. Wypełnienie wniosku

• Dane wnioskodawcy – wpisz pełne dane osobowe lub dane firmy, jeśli wniosek jest składany w imieniu przedsiębiorstwa. Należy podać imię, nazwisko, adres, a także numer telefonu lub e-mail.
• Dane dotyczące nieruchomości – podaj dokładny adres nieruchomości, na której znajduje się drzewo. Można dołączyć numer działki, szczególnie jeśli teren nie posiada wyraźnego adresu.
• Określenie drzewa lub krzewu do usunięcia – wpisz gatunek drzewa oraz jego obwód mierzony na wysokości 5 cm i 130 cm od ziemi. W przypadku drzew wielopiennych wpisz obwód każdego z pni. Dla krzewów wpisz powierzchnię zajmowaną przez skupisko.
• Cel usunięcia drzewa – opisz, dlaczego drzewo lub krzew ma zostać usunięte, np. zagrożenie dla infrastruktury, budowy, przebudowy lub problemy zdrowotne drzewa.
• Mapa lub rysunek lokalizacji – załącz rysunek lub mapę wskazującą położenie drzewa na działce. Mapę można sporządzić samodzielnie lub skorzystać z mapy geodezyjnej.
• Zgoda właściciela (jeśli dotyczy) – jeśli wnioskodawca nie jest właścicielem działki, konieczne jest dołączenie zgody właściciela na wycięcie drzewa.

Krok 3: Złożenie wniosku

• Wniosek można złożyć osobiście w urzędzie, wysłać pocztą lub skorzystać z platformy elektronicznej (np. ePUAP), jeśli urząd obsługuje taką formę.
• Warto sprawdzić, czy potrzebne są dodatkowe dokumenty, takie jak:
  • Oświadczenie o posiadanym tytule prawnym do nieruchomości;
  • Projekt nasadzeń zastępczych lub przesadzeń drzew (jeśli wymagane);
  • Dokument potwierdzający wniesienie opłaty skarbowej, jeśli pełnomocnictwo zostało dołączone.
• W większości przypadków nie jest pobierana opłata za samo złożenie wniosku o wycięcie drzewa, ale pełnomocnictwo wymaga opłaty skarbowej (17 zł).

Krok 4: Oczekiwanie na decyzję urzędową

• Urząd przeprowadzi kontrolę formalną wniosku. Jeśli wystąpią braki, wnioskodawca otrzyma wezwanie do ich uzupełnienia.
• W zależności od przepisów, urząd może zorganizować wizję terenową, aby ocenić stan drzewa.
• Urząd ma maksymalnie 30 dni (lub 2 miesiące w przypadku bardziej złożonych spraw) na wydanie decyzji. Jeśli decyzja jest pozytywna, zawiera ona opis drzewa, gatunek oraz określa termin jego usunięcia.
• Jeśli decyzja jest odmowna, można się od niej odwołać do samorządowego kolegium odwoławczego w ciągu 14 dni.

Krok 5: Usunięcie drzewa po uzyskaniu zgody

• Drzewo należy usunąć w terminie wskazanym w decyzji.
• Jeśli urząd nałożył obowiązek wykonania nasadzeń zastępczych, należy je przeprowadzić zgodnie z wytycznymi.

Jak ścinać drzewa? Praktyczny poradnik

Kiedy już wiesz, czy musisz mieć pozwolenie na ścięcie drzewa, czy nie, czas dowiedzieć się, jak ściąć drzewo. Na początek sprawdź, w jakiej kondycji jest roślina, np. czy nie jest spróchniała, czy uszkodzona. To może zaburzyć tor upadku drzewa. 

Kolejnym krokiem będzie wyznaczenie kierunku upadku drzewa. Przygotuj przestrzeń, gdzie ma spaść.

Do ścinania drzewa najlepiej przygotować:

• Piłę łańcuchową – idealna do większych drzew, ważne by była ostra i sprawna.
• Siekierę lub nożyce – przydadzą się do mniejszych drzew, gałęzi lub obróbki pniaka.
• Kliny – pomocne w kierowaniu drzewa przy upadku i ułatwiające ścinkę.
• Liny i uprząż – szczególnie przydatne przy ścince drzew w pobliżu budynków.

Podczas ścinania drzewa pamiętaj o:

• Odpowiedniej odzieży ochronnej – kask, rękawice, okulary ochronne i buty.
• Upewnieniu się, że w pobliżu nie ma innych osób – wyznacz bezpieczną strefę wokół drzewa.
• Pracy w duecie – pomocnik może monitorować otoczenie i ostrzegać w razie zagrożenia.

Jak prawidłowo ściąć drzewo?

1. Opcjonalnie – możesz zacząć od podcinania drzewa, czyli usunięcia większych gałęzi.
2. Następnie wykonaj nacięcie po stronie, w którą drzewo ma upaść. Powinno ono być pod kątem około 45 stopni i mieć głębokość mniej więcej 1/3 średnicy pnia.
3. Z drugiej strony drzewa, nieco powyżej wstępnego nacięcia, wykonaj nacięcie ostateczne, które ułatwi upadek drzewa w wyznaczonym kierunku.
4. W przypadku większych drzew użyj klinów, aby kontrolować kierunek upadku. Pomocne będą również liny, które mogą dodatkowo zabezpieczyć upadek drzewa w wyznaczonym kierunku.

Ścinanie drzewa od góry

Jak ściąć drzewo blisko domu? Segmentowe usuwanie drzewa, to metoda szczególnie przydatna, gdy drzewo stoi blisko budynków, linii energetycznych lub innych przeszkód. 

Czego możesz potrzebować?

• Ochrona osobista – załóż kask, okulary ochronne, rękawice i buty z mocną podeszwą.
• Drabina lub podnośnik – jeśli masz do dyspozycji podnośnik, jest to najbezpieczniejszy sposób na uzyskanie dostępu do górnych partii drzewa.
• Liny i uprząż (w przypadku wysokich drzew) – uprząż i liny wspinaczkowe zapewnią stabilność, gdy będziesz na wyższych partiach drzewa. Użycie lin do opuszczania odciętych części jest kluczowe, aby uniknąć ich niekontrolowanego spadku.
• Pomocnik (w przypadku wysokich drzew) – praca z drugą osobą, która pomoże kontrolować liny i zapewni pomoc z dołu, jest wysoce zalecana.

Jak ściąć drzewo od góry?

1. Zaczynaj od najwyższych gałęzi – podcinanie drzewa zacznij od przycięcia małych gałęzi i stopniowo usuwaj większe. Dzięki temu zmniejszysz ciężar drzewa i będziesz miał więcej miejsca do pracy.
2. Obniżaj duże gałęzie na linie (w przypadku wysokich drzew) – większe gałęzie najlepiej przywiązać liną i opuszczać kontrolowanie na ziemię. Upewnij się, że pomocnik stabilnie trzyma linę, aby uniknąć niekontrolowanego spadku.
3. Segmentowe cięcia – po usunięciu gałęzi przejdź do cięcia pnia od góry, odcinając go kawałek po kawałku. Każdy segment pnia odcinaj na długość, którą jesteś w stanie bezpiecznie kontrolować. Przeważnie są to odcinki od 50 cm do 1 metra.
4. Nacięcie kontrolujące upadek – wykonaj małe nacięcie od dołu, a następnie główne cięcie od góry, aby kontrolować kierunek, w którym kawałek pnia się odłamie.
5. Opuszczanie na linie (w przypadku wysokich drzew) – jak przy gałęziach, większe kawałki pnia można przymocować liną i stopniowo opuszczać na ziemię.

Pamiętaj, że z każdym odciętym kawałkiem zmienia się środek ciężkości drzewa. Upewnij się, że masz stabilną pozycję na każdym etapie. Sprawdzaj, czy masz odpowiednie wsparcie i stabilność, a także czy drzewo nie pochyla się bardziej niż wcześniej.

Gdy dojdziesz do bezpiecznej wysokości, możesz kontynuować ścinkę od ziemi lub dokończyć usuwanie pnia w krótszych segmentach. Usuń odcięte kawałki i sprawdź, czy cały pień został bezpiecznie usunięty.

Sprawdź też: Aranżacja ogrodu przy płocie – jak zaaranżować i co posadzić?

Gdzie przechowywać ścięte drzewo?

Ścięte drzewo najlepiej przechowywać w przewiewnym, suchym miejscu, aby dobrze wyschło i nadawało się do użytku jako opał. Doskonałym wyborem są domki narzędziowe lub domki narzędziowe z wydzieloną drewutnią, które zapewniają ochronę przed deszczem i umożliwiają cyrkulację powietrza, aby drzewo szybciej schło. 

Domki ogrodowe i narzędziowe

Drewno powinno sezonować się przez 1-2 lata, w zależności od gatunku, aby osiągnąć optymalną wilgotność (poniżej 20%) potrzebną do efektywnego spalania. Na przykład miękkie drewno, takie jak sosna, schnie szybciej (około roku). Twarde gatunki, jak dąb, mogą wymagać nawet dwóch lat. Odpowiednie przechowywanie wpływa na wartość opałową i wydajność przy spalaniu.

Przeczytaj również: Przechowywanie drewna w ogrodzie – gdzie składować opał?

Domek narzędziowy Bergen 407 × 194 cm Grey z drewutnią

Jak ściąć drzewa? Już wiesz!

Planujesz wycinkę drzewa? Najpierw upewnij się, że nie potrzebujesz na to pozwolenia. Jeżeli nie – wystarczy, że sprawę zgłosisz do urzędu. Wycinając drzewo na posesji, zwróć uwagę na bezpieczeństwo – to zadanie może wymagać wsparcia profesjonalisty, szczególnie w przypadku bardzo wysokich roślin.

Po ścince wykorzystaj drewno na opał czy do innych celów. Możesz przechowywać je w drewutni lub domku w ogrodzie. Ważne, aby znajdowało się w miarę suchych warunkach. Domki i inne wyposażenie ogrodu znajdziesz w HOME & GARDEN!