Z czego może być wykonana szklarnia?
Szklarnia, czyli miejsce, w którym zapewniasz swoim roślinom specyficzny mikroklimat do wzrostu, może być wykonana z różnych materiałów – niekoniecznie ze szkła.
Zobacz także: Jaka folia na szklarnię lub tunel? Podpowiadamy, co wybrać
W jej konstrukcji należy wyróżnić szkielet, który powstać może z aluminium, drewna, PCV czy stali ocynkowanej. Na szkielet nakłada się pokrycie. To zaś wykonać można z folii ogrodniczej, poliwęglanu czy tradycyjnego szkła.
W przydomowych ogrodach dość często wykorzystuje się tzw. tunele foliowe. Folia wielosezonowa (UV-stabilizowana) wytrzymuje kilka lat i dobrze chroni rośliny przed czynnikami atmosferycznymi.
Tunele ogrodnicze
Coraz częściej spotkać można też szklarnie z poliwęglanu. To nowoczesne, lekkie tworzywo, które zapewnia świetną izolację termiczną. Poliwęglan jest również odporny na uderzenia, niekorzystne warunki atmosferyczne takie jak wiatr czy silne deszcze. Wielką zaletą tak szklarni wykonywanych z folii, jak i poliwęglanu jest to, że łatwo się je montuje – nie ma problemu z przycięciem materiału do odpowiedniego rozmiaru.
W przeciwieństwie do tuneli foliowych czy poliwęglanowych budowa tradycyjnej szklarni szklanej to prawdziwe przedsięwzięcie. Konstrukcja taka ma bardziej stały charakter – buduje się ją na długie lata, nie na kilka sezonów. Wymaga solidnej konstrukcji nośnej – dobrze, jeżeli będzie zaprojektowana przez konstruktora. Szkło przepuszcza dużo światła i daje dobrą izolację termiczną – o ile konstrukcja jest szczelna. Jednak praca z tym materiałem na etapie budowy wymaga doświadczenia i wprawy – np. przycięcie paneli szklanych do odpowiedniego rozmiaru to zadanie dla szklarza, który operuje specjalistycznymi narzędziami.
Sprawdź też: Jaki tunel foliowy kupić? Sprawdź, na co zwrócić uwagę!
Jak urządzić tunel foliowy? Krok po kroku
Oto kilka wskazówek, jak urządzić tunel foliowy. Zobacz, jak zaplanować przestrzeń, jak rozplanować grządki oraz gdzie i jak umieścić rośliny.
Planowanie przestrzeni w tunelu foliowym
Wydajne wykorzystanie przestrzeni w tunelu foliowym to nie tylko kwestia odpowiedniego układu grządek, ale również organizacji wszystkich niezbędnych narzędzi, pojemników na nawozy oraz systemów nawadniania. Im lepiej zagospodarowana przestrzeń, tym łatwiej będzie Ci się w niej poruszać. Jak dobrze zorganizować przestrzeń?
1. Podziel przestrzeń na strefy
Zacznij od planowania zagospodarowania przestrzeni tak, jak w przypadku każdego innego pomieszczenia. W szklarni czy w tunelu foliowym możesz wydzielić:
- strefę upraw – większość przestrzeni przeznacz na grządki, które należy rozplanować tak, by rośliny o podobnych wymaganiach (np. pod kątem nasłonecznienia, wilgotności) znajdowały się w jednej strefie.
- strefę roboczą – w jednym miejscu zorganizuj narzędzia, nawozy, wiaderka na wodę i inne akcesoria. Dzięki temu wszystko będzie pod ręką.
2. Zadbaj o wentylację
W tunelu foliowym powinna być dobra cyrkulacja powietrza. To pozwoli Ci uniknąć rozwoju pleśni i chorób grzybiczych. Zaplanuj przestrzeń tak, by drzwi lub okna wentylacyjne były łatwo dostępne i mogły być otwierane bez przeszkód.
3. Wyznacz ścieżki robocze
Po określeniu, gdzie będzie znajdowała się, jaka strefa i przeznaczeniu miejsca na grządki, wyznacz ścieżki o szerokości co najmniej 40-50 cm. Dzięki temu będzie można swobodnie poruszać się w tunelu foliowym, nawet z większymi narzędziami czy koszami na plony. Ścieżki najlepiej wyłożyć żwirem, matą ogrodniczą lub trocinami, aby zapobiec rozwojowi chwastów i zachować porządek.
4. Rozważ uprawy w pionie
Wysokie rośliny, takie jak pomidory, ogórki czy fasola, mogą być prowadzone na podporach lub siatkach umieszczonych wzdłuż ścian tunelu. Dzięki temu oszczędzisz miejsce na grządkach i zapewnisz lepszy dostęp powietrza do roślin.
5. Rozplanuj system nawadniania
Zainstaluj system nawadniania kropelkowego, który dostarcza wodę bezpośrednio do korzeni roślin. Takie rozwiązanie zajmuje niewiele miejsca, a znacznie ułatwia codzienne podlewanie. W razie braku systemu, w pobliżu tunelu foliowego przygotuj beczkę na deszczówkę lub pojemnik z wodą.
Zbiorniki na deszczówkę
6. Zaplanuj przenośne elementy w tunelu foliowym
W tunelu foliowym mogą przydać się przenośne stoliki robocze, krzesełka lub regały na kółkach, które w razie potrzeby można przesuwać w różne miejsca. Składować możesz je w strefie roboczej.
Przeczytaj również: Ogródek warzywny – poradnik dla początkujących
Jak przygotować grządki w szklarni?
Kiedy wyznaczysz już strefę pod uprawy w tunelu foliowym czy w szklarni, zacznij planować układ grządek. Zrób to koniecznie, zanim wsadzisz rośliny. Odpowiednie rozmieszczenie grządek pozwala na wygodniejszy dostęp do roślin bez konieczności deptania gleby. Najpopularniejszym rozwiązaniem jest podział przestrzeni na główne grządki uprawne i ścieżki, które ułatwiają przemieszczanie się wewnątrz tunelu.
Przy planowaniu grządek w szklarni czy w tunelu foliowym, weź pod uwagę:
- podział na sekcje – dzięki wydzieleniu grządek, możesz uprawiać rośliny w oddzielnych strefach – te wymagające innych warunków (np. wilgotności czy nasłonecznienia) mogą rosnąć w optymalnym dla siebie środowisku;
- szerokość grządek i ścieżek – szerokość grządek powinna wynosić od 60 do 90 cm, a szerokość ścieżek co najmniej 40-50 cm. Dzięki temu pielęgnacja roślin będzie prostsza i wygodniejsza;
- podniesione grządki – warto rozważyć zbudowanie podniesionych grządek – nie muszą być bardzo wysokie, wystarczy umieścić je o 10-20 cm wyżej niż podłoże. Ziemia w takich grządkach nagrzewa się szybciej, co sprzyja wcześniejszemu siewowi.
Organizacja roślin w tunelu foliowym
Kiedy grządki są już gotowe, pora na przemyślane rozmieszczenie roślin. Zwróć uwagę na to, żeby unikać konkurencji między roślinami – o przestrzeń, wodę czy światło. Jak rozplanować rośliny w tunelu foliowym?
- Uwzględnij wymagania roślin – rośliny ciepłolubne (np. pomidory, papryka) wymagają więcej światła, dlatego warto sadzić je po południowej stronie tunelu. Rośliny lubiące cień (np. sałata) mogą rosnąć po stronie północnej.
- Rozważ, jakie rośliny mogą ze sobą sąsiadować – niektóre rośliny dobrze wpływają na siebie nawzajem, np. marchew i cebula, ponieważ odstraszają szkodniki. Warto wykorzystać ich naturalne właściwości do ochrony upraw.
- Zgrupuj rośliny o podobnych wymaganiach – uprawiaj rośliny o podobnych wymaganiach dotyczących wody i nawożenia w jednej strefie. Dzięki temu łatwiej dostosujesz podlewanie i nawożenie do potrzeb każdej z grup.
- Strategicznie rozmieść rośliny pnące i niskie – rośliny pnące, takie jak pomidory czy ogórki, najlepiej uprawiać wzdłuż ścian lub na specjalnych podporach. Niskie gatunki, takie jak sałata czy truskawki, mogą rosnąć na podniesionych grządkach.
Jak zagospodarować tunel foliowy, by ułatwić codzienną pielęgnację?
Jak już wspomnieliśmy, dobra organizacja szklarni, może Ci ułatwić codzienną pracę nad uprawami. Co jeszcze warto wziąć pod uwagę przy zagospodarowaniu przestrzeni?
Sprawdź także: Uprawa pomidorów pod folią – ogrodniczy niezbędnik
Jak zapewnić odpowiedni dostęp do każdej grządki w szklarni?
Żeby dostać się do każdej roślinki w szklarni, zadbaj nie tylko o szerokość ścieżek, ale i ich układ. Umieszczenie grządek równolegle do dłuższej osi tunelu foliowego sprawia, że dostęp do każdej rośliny jest łatwiejszy. W przypadku małych tuneli można rozważyć centralną ścieżkę z grządkami po obu stronach.
W wyższych tunelach foliowych możesz zamontować półki na rozsady, zioła i młode rośliny. Takie rozwiązanie oszczędza przestrzeń na grządkach i pozwala na uprawę większej liczby sadzonek.
Jak urządzić szklarnię tak, aby zmniejszyć ryzyko chorób i szkodników?
Urządzając szklarnię, pomyśl także o tym, aby zapewnić roślinom zdrowy wzrost i ergonomiczne warunki. Jakie warunki powinno się zapewnić uprawom, żeby nie atakowały je szkodniki i choroby?
- Wietrz regularnie tunel foliowy/szklarnię – brak wentylacji to idealne warunki do rozwoju pleśni i grzybów. Zadbaj o cyrkulację powietrza.
- Unikaj zbyt gęstego sadzenia roślin – jeśli rośliny rosną zbyt blisko siebie, powietrze nie ma dostępu do dolnych partii. To idealna okazja do przenoszenia się chorób.
- Czyść narzędzia i pojemniki – na zabrudzonych instrumentach możesz przenosić patogeny i szkodniki. Zachowaj więc higienę.
- Rotuj uprawy – każdego roku zmieniaj miejsca, w których sadzisz rośliny. Dzięki temu ograniczysz ryzyko przenoszenia chorób, które mogą pozostać w glebie.
- Zwalczaj szkodniki naturalnymi metodami – na przykład wprowadzenie roślin towarzyszących (np. aksamitka) odstrasza niektóre szkodniki. Można też stosować naturalne preparaty ochronne, takie jak wyciągi z czosnku lub pokrzywy.
- Zwalczaj chwasty – regularne pielenie ogranicza rozwój szkodników i konkurencję o składniki odżywcze w glebie. Chwasty mogą również ukrywać jaja owadów, dlatego ich systematyczne usuwanie to priorytet.
- Izoluj chore rośliny – jeśli zauważysz objawy choroby na jednej z roślin, usuń ją natychmiast, by zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby na inne sadzonki.
Jakie akcesoria i narzędzia warto mieć w tunelu foliowym?
Żeby praca w szklarni była łatwiejsza, dobrze wyposaż strefę roboczą. Jakie narzędzia przydadzą Ci się w tunelu foliowym i szklarni?
- Termometr i higrometr – dzięki temu można szybko reagować na zmiany temperatury lub wilgotności i zapobiegać rozwojowi chorób.
- Pojemniki do przechowywania narzędzi – zamknięte pojemniki lub szafki, w których można przechowywać akcesoria, zapobiegając ich zabrudzeniu i ułatwiając utrzymanie porządku.
- Regały i półki – przydatne do przechowywania doniczek, sadzonek, pojemników na wodę lub nawozów. Półki ułatwiają dostęp do najpotrzebniejszych narzędzi i pozwalają lepiej zagospodarować przestrzeń.
- Podpory i siatki – wysokie rośliny pnące (np. pomidory, ogórki) potrzebują podpór, które utrzymują rośliny w pionie i zapobiegają ich złamaniu. Siatki lub sznurki umożliwiają prowadzenie pnączy w górę.
- Worki na chwasty i odpady – pojemnik na odpady zielone, takie jak uschnięte liście i chwasty, pozwala zachować porządek i przyspiesza sprzątanie tunelu.
- Małe narzędzia ogrodnicze – łopatka, motyczka, grabki i sekator to podstawowy zestaw narzędzi, który zawsze powinien być pod ręką.
- Naczynia na nawozy i preparaty ochronne – warto mieć osobny pojemnik na nawozy oraz środki ochrony roślin, co pozwoli na łatwe ich użycie w razie potrzeby. Należy jednak pamiętać, że powinny być one przechowywane w przestrzeni dobrze wentylowanej, do której nie mają łatwego dostępu osoby trzecie, a przede wszystkim dzieci.
Tunel foliowy – Twoja przestrzeń do ogrodowych sukcesów
Poznałeś już najważniejsze zasady aranżacji przestrzeni w tunelu foliowym czy szklarni. Co jest w niej najważniejsze? Cyrkulacja powietrza, dobre rozplanowanie ścieżek tak, aby można było się dostać do każdej rośliny, inteligentny system nawadniania oraz dobrze wyposażona strefa robocza. Chcesz wyposażyć szklarnię lub tunel foliowy? A może planujesz postawienie ich od zera? Zajrzyj na HOME & GARDEN, gdzie znajdziesz niezbędne wyposażenie do Twojego ogrodu i domu!