Jesień w sadzie i ogrodzie warzywnym, a także w wielu innych częściach działki przebiega pod znakiem intensywnych prac pielęgnacyjnych. Polegają głównie na przygotowaniu roślin do nadejścia zimy, jak również utrzymaniu porządku. Jakie prace wykonujemy jesienią w ogrodzie?
Spis treści:
O tym, jak przygotować ogród na jesień, można napisać grubą książkę. Każda część ogrodu to inna strona. Jesień jest prawdopodobnie najbardziej intensywnym okresem dla ogrodnika.
W zasadzie przygotowanie do jesieni (a później zimy) zaczyna się już wcześniej – pod koniec lata. Wtedy po raz ostatni dokarmia się rośliny. Stosowane są nawozy o niskiej zawartości azotu, a wysokiej potasu. To zwiększa odporność zieleni na niekorzystne czynniki i lepiej przygotowuje ją do nadejścia chłodów.
W czasie długiej bezdeszczowej pogody rośliny należy podlewać. Trzeba pamiętać, że gatunki zimozielone podlewa się sporadycznie jesienią i zimą.
Młode rośliny i gatunki nie w pełni mrozoodporne po pierwszych przymrozkach powinno się osłaniać. Część nadziemną warto owinąć materiałem przepuszczającym powietrze, np. słomą lub włókniną. Podstawę pnia osłania się, usypując grubą warstwę ściółki (kilka do kilkunastu centymetrów). Róże kopczykuje się.
Co najczęściej robimy jesienią w ogrodzie? Odpowiedź jest prosta – sadzimy. Jesień (od października do około połowy listopada) to najlepszy czas na sadzenie drzew i krzewów z gołym korzeniem. Oczywiście dotyczy to gatunków o dobrej mrozoodporności, z sadzeniem tych wrażliwych lepiej poczekać do późnej wiosny. Ponadto do gruntu wysadza się wiele innych roślin – bylin, a także roślin cebulowych i bulwiastych. We wrześniu lub na początku października zaleca się sadzić krokusy, szachownice, narcyzy, przebiśniegi i cebulice, do końca listopada – hiacynty, czosnki ozdobne i zawilce. Ponadto pod koniec września można siać ostróżkę letnią, chabra bławatka, maki i ubiorek gorzki. Po pierwszych przymrozkach należy wykopać z gruntu begonię bulwiastą, kannę, mieczyki, dalie, frezje, galtonie, krokosmie i tygrysówki. Przechowuje się je w chłodnym pomieszczeniu, np. w piwnicy. Warto umieścić je w piasku.
Jesienne porządki w ogrodzie zajmują dużo uwagi, ale nie można zapominać o wprowadzaniu nowych elementów. O tej porze roku (najlepiej na przełomie września i listopada) warto wprowadzać nowe elementy, takie jak trawnik, wrzosowisko, rabaty czy elementy małej architektury, np. ławki ogrodowe. Panują dobre warunki klimatyczne do ukorzeniania się roślin, a praca, nawet ciężka fizycznie, jest w miarę komfortowa.
Porządki w ogrodzie na jesień przygotowują zieleń do mrozów, ograniczają bałagan, a także występowanie różnorodnych problemów w przyszłości.
W sadzie zbiera się dojrzałe owoce, ale późną jesienią należy także uprzątnąć resztki, np. zaschnięte owoce pozostałe na drzewach. To tzw. mumie, które są potencjalnym siedliskiem chorób i szkodników.
Międzyrzędzia zaleca się uprzątnąć (często wysiewa się tam nawozy zielone lub rośliny fitosanitarne) i przekopać. To zapewni porządek, a przy okazji przyczyni się do ograniczenia szkodników glebowych. Podobne działania wykonuje się w warzywniaku. Resztki po zbiorach warzyw należy głęboko zakopać, spalić lub przerobić w kompostowniku.
Do pierwszej dekady października należy wykonać ostatnie koszenie trawy. To uśredniony termin. Jeśli jesień jest wyjątkowo długa i ciepła, trawę jeszcze kosi się na początku listopada. Skoszoną można ułożyć cienkimi warstwami w kompostowniku. Wysokość ostatniego koszenia wynosi 4cm.
Suche rośliny jednoroczne i zaschnięte byliny można przyciąć tuż przy ziemi. Z tą pracą lepiej poczekać jednak do wiosny. Wiele gatunków nawet po zaschnięciu ma pewne walory dekoracyjne, a ponadto ich nasiona mogą być pokarmem dla ptaków.
Opadnięte liście powinno się regularnie sprzątać. Z części materiału można usypać kopce i przyłożyć je cienkimi gałązkami. To potencjalne domki dla jeży. Jeśli liście nie zawierają śladów chorób czy szkodników, umieszcza się je w kompostowniku lub produkuje ziemię liściową. Należy unikać tylko twardych liści zawierających dużo garbników, np. dębowych.
Pod koniec lata warto nad oczkiem wodnym zawiesić siatkę o drobnych oczkach. To ograniczy zanieczyszczanie wody liśćmi. Jesienią czyści się dno oczka wodnego i demontuje sprzęt. Z małych oczek wodnych najczęściej spuszcza się wodę, a ryby przenosi do zbiornika znajdującego się w pomieszczeniu.
Jesienne prace ogrodowe są szeroko zakrojone, czasem dosłownie nie wiadomo, w co włożyć ręce. W większości przypadków jednak jest to robota, która męczy fizycznie, ale sprawia przy tym satysfakcję.
