Spis treści:
Skalniaki w ogrodzie mają wiele zalet: wprowadzają zróżnicowanie, odzwierciedlają naturalne środowisko (w zminiaturyzowanej formie), podkreślają styl ogrodu, są mało pracochłonne i pozwalają na uprawę różnorodnych gatunków. Jak wygląda zakładanie skalniaka? Jakie rośliny, w tym kwiaty skalniakowe, warto w nim uprawiać?
Ogród skalny jest łatwy do założenia, chociaż należy się trzymać podstawowych zasad. Dzięki nim będzie wyglądał bardziej spektakularnie, a przy tym uniknie się przyszłych problemów pielęgnacyjnych. Ważny jest dobór gatunkowy. Na skalniak najlepiej nadają się rośliny płożące i okrywowe, wśród których dominują byliny. Ponadto nie powinno zabraknąć traw ozdobnych, a nawet miniaturowych krzewów. Istotna jest także lokalizacja skalniaka.
Skalniaki ogrodowe – pomysły i usytuowanie
Pomysł na skalniak to sprawa indywidualna, dużo zależy od kreatywności, a także posiadanych zasobów. Warto jednak zbudować go tak, by pasował do stylu urządzania ogrodu i elementów trwałych (np. powstaje z tego samego kamienia). Dużą popularnością cieszy się skalniak przed domem (front ogrodu) oraz skalniak przy tarasie. W tym ostatnim przypadku dzięki ogrodowi skalnemu można łatwo zniwelować różnicę terenu pomiędzy obiektem a ogrodem. Rzadziej buduje się skalniak w cieniu, gdyż z samego założenia powinien być mocno nasłoneczniony. Takie miejsce jest wtedy ostoją dla przyrody, a właściwie gadów (jaszczurek), które lubią wygrzewać się na rozgrzanych kamieniach. Niezależnie od miejsca usytuowania warto zadbać, aby skalniak łączył się z innym elementem, np. suchym strumieniem, tarasem, murkiem, ścianą lub innym elementem. Skalniaki wolnostojące, np. zbudowane na środku trawnika, wyglądają dużo gorzej.
Zakładanie skalniaka – jak robić to właściwie?
Pierwszy etap to ustalenie kształtu skalniaka. Im bardziej nieregularny, tym lepiej. W tym wypadku trzeba unikać geometrii, skalniak powinien odzwierciedlać naturalny, górski krajobraz (przynajmniej w małym stopniu). Następnie należy oczyścić teren z darni i chwastów. Można również zrobić niewielki wykop. Warto w nim usypać gruz (aby utwardzić grunt) i żwir. Taka warstwa pełni przy okazji rolę drenażu. Na wyznaczonym terenie wysypuje się przepuszczalne podłoże (żyzną ziemię zaleca się wymieszać z piaskiem). Prace wykonuje na raty, np. przy użyciu taczki, jednocześnie układając kamienie. U podstawy a na brzegach skalniaka układa się duże, względnie płaskie kamienie. Warto je umieszczać tak, by na 1/3 wysokości znajdowały się w ziemi. W ten sposób uzyskuje się efekt naturalności i „starości”. Kamienie wyglądają, jakby zalegały tam bardzo długo.
Jednocześnie przy pomocy kamieni można robić półki skalne, w których posadzi się kwiaty. Na tym etapie zakłada się także suche murki, które ograniczają osypywanie ziemi i efektownie komponują się z zielenią. Po uformowaniu skalniaka na ziemi warto wyłożyć warstwę agrowłókniny, która ograniczy wyrastanie chwastów. Później w miejscach sadzenia roślin wycina się otwory w kształcie litery X. Optymalnie czeka się ok. dwa tygodnie, aż grunt opadnie i dopiero wtedy przystępuje do sadzenia. Niecierpliwi przystępują do pracy od razu.
Skalniaki z kamienia – jaki materiał jest używany?
Skalniaki, jak sama nazwa mówi, powstają z kamieni (skał). Do budowy używa się różnorodnych budulców. Nie powinno się ich łączyć – trzeba wybrać jeden rodzaj. Najczęściej skalniak powstaje z wapieni, dolomitów, granitów, bazaltów, rzadziej z piaskowców i kamieni polnych. Materiał zaleca się dopasować do tego używanego w ogrodzie, np. przy obrzeżach trawnika, nawierzchni czy elementach małej architektury. Skalniaki z kamienia polnego najgorzej z wymienionych komponują się z ogrodem. Dobrze natomiast wyglądają, jeśli są połączone z suchym strumieniem zbudowanym z tego samego materiału.
Kwiaty wieloletnie, trawy i krzewy na skalniak
Skalniak ogrodowy dekoruje się zielenią na podobnej zasadzie co rabaty. Niskie rośliny sadzi się z przodu, wysokie z tyłu. Jednocześnie trzeba pamiętać, aby w czasie radosnych zakupów nie powodować nadmiernej bioróżnorodności. Lepiej posadzić te same gatunki i odmiany, ale w większej grupie, niż tworzyć pstrokaty misz-masz. Zieleń wybiera się tak, aby ogród skalny był dekoracyjny przez cały rok. Dlatego skalniaki kwitnące obejmują gatunki wytwarzające kwiaty wiosną, latem i jesienią. Dodatkowo nasadzenia uzupełnia się roślinami ozdobnymi z liści oraz zimozielonymi. Wybiera się gatunki łatwe w uprawie, odporne na suszę i lubiące nasłonecznienie. Największe znaczenie mają byliny okrywowe. Na skalniak warto wybierać także iglaki miniaturowe, krzewy liściaste trawy ozdobne i rośliny cebulowe.
Rośliny skalniakowe – najcenniejsze gatunki
-
Byliny: rozchodnik, rozchodnikowiec, słonecznica, floksy, szalotka alpejska, miłek wiosenny, miłek letni, ubiorek wiecznie zielony, żagwin ogrodowy, ukwap dwupienny, wilczomlecz mirtowaty, rojnik, skalnica, goździk siny, dzwonek karpacki, zawciąg nadmorski, karłowe odmiany astrów, karmnik ościsty, juka karolińska.
-
Trawy ozdobne: kostrzewa popielata, kostrzewa sina, sporobolus heterolepis, anemanthele lessoniana, śmiałek darniowy, turzyca włosowa, turzyca ceglasta.
-
Iglaki: jałowiec płożący, jałowiec chiński, jałowiec pospolity, cyprysik groszkowy, kosodrzewina, sosna czarna 'Brepo', świerk biały 'Conica'.
-
Krzewy liściaste: janowiec, żarnowiec, bukszpan, pięciornik, irga, berberys, szczodrzeniec położony.
-
Rośliny cebulowe: tulipan, przebiśnieg, narcyz, krokus, zimowit.
Skalniak może być jednym z najpiękniejszych obiektów w ogrodzie, prawdziwą chlubą dla właściciela. Aby tak się stało, trzeba starannie i profesjonalnie podejść do tematu. Skorzystanie z powyższych wskazówek i propozycji roślin pomoże w osiągnięciu celu.
